Casestudy naar de invloed van abdominale viscerale problematiek bij een patiënt met migraineklachten

Object

Titel

Casestudy naar de invloed van abdominale viscerale problematiek bij een patiënt met migraineklachten

Author(s)

E. Feijen

Abstract

Hoofdpijn is een veel voorkomende gezondheidsklacht. Binnen de osteopathie komen veel patiënten met deze klacht op de behandelbank.
In deze casestudy staat de volgende probleemstelling centraal:

“Wat kan de invloed zijn van abdominale viscerale problematiek op migraineklachten?” en
“Kan een osteopathische behandeling, met hoofdaccent ter hoogte van het abdominaal visceraal systeem, leiden tot verminderen van migraineklachten?”

De patiënte in de casus is tijdens de co-therapie drie maal osteopathisch behandeld. In de eerste twee consulten hebben we onder andere het intestinum tenue als dirigerende dysfunctie behandeld, wat een groot resultaat op leverde in het verminderen van frequentie en intensiteit van de migraineaanvallen. Tevens gaf dit een verbetering van haar heup en knieklachten. Tijdens het derde consult kwam de lever als dirigerende dysfunctie naar voren.

Mevrouw lijkt een combinatie te hebben van unilaterale migraine en spanningshoofdpijn. Deze diagnose is gesteld aan de hand van de IHS classificatiesysteem. Oorzaken van migraine kunnen liggen in de activatie van het trigeminocervicale complex, een verkeerde serotoninebalans en kan mogelijk worden uitgelokt door triggers zoals voeding en stress. Ook zullen hormonen van invloed zijn bij mevrouw.

In deze casestudy zijn wij voornamelijk ingegaan op de mogelijke rol van het intestinum tenue bij de migraine klacht.
Het intestinum hoort met zijn ‘Gut Associated Lymphoid Tisseu’ bij het verworven immuunsysteem. Dit vormt een onderdeel van het ‘Common Mucosal Immune System’. Binnen het intestinum tenue vinden we enkellagig cilindrisch epitheel terug, waarin middels tight-junctions binnen dit epitheel een wand wordt gecreëerd. Door een verminderde mobiliteit en functie van het intestinum tenue kunnen stress en voeding de permeabiliteit van de mucosa doen vergroten. Dit zijn tevens triggers voor migraine.
Wanneer de permeabiliteit van de mucosa van het intestinum tenue is vergroot kunnen toxische stoffen naar de bloedbaan diffunderen. Ook door een verstoring van de darmflora in het colon en intestinum tenue moet de lever grote hoeveelheden bacteriële afvalproducten verwerken, waardoor de lever overbelast raakt. Mogelijk kan de lever deze toxische stoffen niet verwerken en wordt het volledige lymfatische systeem aangesproken om ontgifting te bewerkstelligen. Daardoor komt een inflammatoir proces op gang en zullen deze via de C-vezels terechtkomen in het trigeminocervicaal complex, waardoor deze via een steriele neurogene ontsteking, migraine kan veroorzaken.
Men gaat er vanuit dat een mucosa-dysfunctie ter hoogte van de darmen zich evengoed kan uiten in een dysfunctie van alle weefsels waarin het slijmvlies voorkomt. Vandaar dat ook gewrichtsklachten en chronische verkoudheden (zoals deze in de casus voorkomen) gekaderd kunnen worden binnen een dysfunctie van hetzelfde systeem. In deze casus is gebleken dat de belangrijkste ingangsweg om dit weer beter te doen functioneren het intestinum tenue was.

Er is een verbinding tussen het zenuwstelsel, endocrien stelsel en immuunsysteem via gedeelde moleculen, receptoren en anatomische locatie. Dit veld van psycho-neuro-immunologie heeft voorzien dat er darm-hersen connectie is.
Serotonine wordt door entero-endocriene cellen vrijgemaakt. Serotonine is een neurotransmitter die in de hersenen en in de darmen wordt terug gevonden en speelt een belangrijke rol bij de handhaving van homeostase. De release van serotonine initieert peristaltiek en secretoire reflexen via 5 HT receptoren, die verbonden zijn met de plexus meyentericus, die onderdeel uitmaakt van het enterisch zenuwstelsel.
Wanneer het intestinum verminderd mobiel is, zal serotonine op metabole en vasoconstructieve wijze een invloed uitoefenen op hoofdpijn. Dit leidt tot vasodilatatie en een neurogene ontstekingsreactie van de hersenvliezen, met hoofdpijn en andere migraineverschijnselen tot gevolg.

Het lichaam heeft goede veneuze en of lymfatische afvloeicapaciteit nodig om ophoping van afvalstoffen, zoals endotoxines, ontstekingsstoffen, afbraakproducten en hormonen af te kunnen scheiden. Wanneer er geen goede veneuze en of lymfatische drainage is, kan er geen goede wash-out plaatsvinden van genoemde stoffen, waardoor toxische stoffen in het lichaam blijven circuleren en op deze manier migraine kunnen veroorzaken.

De bladen van Glenard en de m. van Treitz spelen een belangrijke rol in de anatomische relatie van het visceraal systeem naar het cranium. Naast de metabole en fysologische invloeden heeft het intestinum tenue via fasciale verbindingen een relatie met de cervicale wervelkolom, het cranium (SSB) en de dura mater waardoor er invloed wordt uitgeoefend op de nervus vagus (via de sutura occipito-mastoidea), het veneuze systeem en de sinussen. Spanningsvelden op deze structuren zouden mogelijk voor migraine kunnen zorgen.

Gezien de karakterstructuur van de patiënte en het feit dat ze aangeeft dat stress de migraineklacht provoceert, kan de (orgaan) psychologie ook een rol spelen in de klacht van mevrouw.

Wanneer er een verminderde mobiliteit van het intestinum teneu is, en we kijken naar de eerste osteopathische wet: ‘functie en structuur zijn wederkerig van elkaar afhankelijk’, kunnen we zeggen dat dit complex systeem gestoord is. Door de mobiliteit van deze structuren te verbeteren kunnen zij mogelijk een betere neurologische, metabole en immunologische functie uitvoeren waardoor klachten als hoofdpijn verminderen.

Er zijn recent verschillende onderzoeken gedaan en thesissen geschreven waarin geconcludeerd kan worden dat osteopathie zinvol kan zijn in het verminderen van de frequentie en intensiteit van migraine aanvallen.

Concluderend menen we, dat we, uitgaande van de casus, de gevonden dysfuncties en de evolutie in het klachtenpatroon, vastgesteld via de osteopathische diagnostiek, we verschillende mogelijke antwoorden hebben kunnen geven op de probleemstellingen: “Wat kan de invloed zijn van abdominale viscerale problematiek op migraineklachten?” en “Kan een osteopathische behandeling, met hoofdaccent ter hoogte van het abdominaal visceraal systeem, leiden tot verminderen van migraineklachten?”

Date Created

September 2012

Type

Casestudie

number of pages

87

Keywords

Migraine, visceraal, intestinum, wash-out, permeabiliteit mucosa, GALT/ CMIS, enterisch zenuwstelsel, darm-hersen-as